ಸನಾತನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಶಿವನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಅನೇಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳು ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ನಂಬಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತ ಭಗವಾನ್ ಮಹಾದೇವನ ವಾಸಸ್ಥಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತವು ಐದು ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳ ಸಮೂಹವಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳ ದರ್ಶನದಿಂದ ಸಾಧಕರು ಮಹಾದೇವನ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಪಂಚ ಕೈಲಾಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ.
ಕೈಲಾಸ ಮಾನಸ ಸರೋವರ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ತೀರ್ಥ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತವು ಅಗಾಧವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಸ್ಥಳವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತವು ಮಹಾದೇವನು ಹಾಗೂ ಪಾರ್ವತಿ ಮತ್ತು ಇತರ ದೇವತಾ ಗಣಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುವ ದೊಡ್ಡ ಪರ್ವತವಾಗಿದೆ.
ಕೈಲಾಸ ಮಾನಸ ಸರೋವರ ಪ್ರದೇಶವು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ರಮಣೀಯ ವೈಭವ, ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಅಲೌಕಿಕ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತವು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕೈಲಾಸ ಮಾನಸ ಸರೋವರ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಭಕ್ತರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕೈಲಾಸ ಮಾನಸ ಸರೋವರದ ಯಾತ್ರೆಯು ನಮ್ಮ ಅನೇಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಪಾಪಗಳನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೂರದಿಂದಲೂ ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತವನ್ನು ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ನೋಡುವುದು ಶಿವ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಅಪಾರವಾದ ತೃಪ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಮಾನಸಸರೋವರ ಸರೋವರವನ್ನು ಮೊದಲು ಬ್ರಹ್ಮನು ತನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದನು, ನಂತರ ಅದು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಸಾಕಾರಗೊಂಡಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ‘ಮಾನಸ ಸರೋವರ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ‘ಮಾನಸ ಸರೋವರಂ’ ಅಂದರೆ ‘ಮನಸ್ಸು’ ಮತ್ತು ‘ಸರೋವರ’ ಪದಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಸರೋವರವು ಹಂಸ ಅಥವಾ ಹಂಸಕ್ಕೆ ಬೇಸಿಗೆಯ ವಾಸಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಉಪಖಂಡದ ಸಂಕೇತಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿದೆ.
ಪಂಚ ಕೈಲಾಸ: ಸನಾತನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದು ತುಂಬಾ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತರು ಶಿವ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಶಾಸ್ತ್ರೋಕ್ತವಾಗಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಭಗವಂತನ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪಠಿಸಿ. ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಸಾಧಕರು ಜೀವನದ ದುಃಖಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಜನರು ಭಗವಂತನ ದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಶಿವನ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.
ಪರ್ವತಗಳ ಮೇಲೆ ಮಹಾದೇವನಿಗೆ ಮುಡಿಪಾದ ಅನೇಕ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಭಕ್ತರು ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಶಿವನು ಕೈಲಾಸದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಶಿವನು ನೆಲೆಸಿರುವ ಪಂಚ ಕೈಲಾಸಗಳು ಯಾವುವು ಎಂದು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಯೋಣ?
ಕೈಲಾಸ ಮಾನಸ ಸರೋವರ
ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಟಿಬೆಟ್ನಲ್ಲಿರುವ ಕೈಲಾಸ ಮಾನಸ ಸರೋವರವನ್ನು ಶಿವ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಪಾರ್ವತಿಯ ಶಾಶ್ವತ ನಿವಾಸ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇದು ಶಿವ ಮತ್ತು ಶಂಭು ವಾಸಿಸುವ ಅದೇ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಕೈಲಾಸ ಮಾನಸ ಸರೋವರವನ್ನು ಶಿವಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಾರಿಯಾದರೂ ಕೈಲಾಸ ಮಾನಸ ದರುಶನ ಪಡೆಯಬೇಕೆಂದು ಸಹಸ್ರ ಜನರ ಮನಸ್ಸಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ.
ಆದಿ ಕೈಲಾಸ
ಆದಿ ಕೈಲಾಸ ಉತ್ತರಾಖಂಡದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಕೈಲಾಸವನ್ನು ರಂಗ್ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಜನರ ಮುಖ್ಯ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ರಂಗ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಆದಿ ಕೈಲಾಸ ಮಹಾದೇವನ ಮೂಲ ವಾಸಸ್ಥಾನವಾಗಿತ್ತು. ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಂತರು ಮತ್ತು ಇತರ ಜನರ ಆಗಮನವು ಮಹಾದೇವನ ತಪಸ್ಸಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ, ಆದಿ ಕೈಲಾಸದ ಪೌರಾಣಿಕ ಮಹತ್ವ
ಲಕ್ಷಾಂತರ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಳವಾದ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯು ಆದಿ ಕೈಲಾಸವು ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ವಾಸಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಅವರ ದೃಢವಾದ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಬಹುದು. ಈ ಪವಿತ್ರ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಮೋಚನೆ, ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳ ನೆರವೇರಿಕೆ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕಿನ್ನರ ಕೈಲಾಸ
ಕಿನ್ನರ ಕೈಲಾಸ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ. ಅಮರನಾಥ ಮತ್ತು ಮಾನಸ ಸರೋವರದ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕಿಂತ ಕಿನ್ನರ ಕೈಲಾಸಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣವು ಕಷ್ಟಕರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಹಾದೇವನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಕಿನ್ನರ ಕೈಲಾಸ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.
ಮಣಿಮಹೇಶ್ ಕೈಲಾಶ್
ಮಣಿಮಹೇಶವು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಚಂಬಾ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪಂಚ ಕೈಲಾಸಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಕೈಲಾಸವು ಟಿಬೆಟ್ನ ಕೈಲಾಸ ಮಾನಸ ಸರೋವರ, ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ಪಿತೋರಗಢ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಆದಿ ಕೈಲಾಸ, ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಕುಲು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶ್ರೀಖಂಡ್ ಮಹಾದೇವ್ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಕಿನ್ನೌರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಿನ್ನೌರ್ ಕೈಲಾಸ. ಪ್ರದೇಶ.
ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು ಶಿವಲಿಂಗವನ್ನು ಹೋಲುವ ಪರ್ವತದ ಮೇಲಿರುವ ಬಂಡೆಯ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಮಣಿಮಹೇಶ್ ಶಿವಲಿಂಗ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ . ಮಣಿ ಮಹೇಶ್ ಶಿಖರವು ಅದೃಷ್ಟವಂತರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಭಗವಾನ್ ಶಿವನು ಸಂತೋಷವಾಗಿದ್ದರೆ, ಶಿಖರವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶಿಖರವನ್ನು ಆವರಿಸಿರುವ ಮೋಡಗಳು ಶಿವನ ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.
ಮಣಿಮಹೇಶನ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಯು “ಶಿವನ (ಮಹೇಶ) ಕಿರೀಟದ ಮೇಲಿರುವ ರತ್ನ” ಅನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಚಂದ್ರನ ಕಿರಣಗಳು ರತ್ನದಿಂದ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುವುದನ್ನು ಮಣಿಮಹೇಶ್ ಸರೋವರದಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು . ಮಣಿ ಮಹೇಶ ಶಿಖರವನ್ನು ಚಂಬಾ ಕೈಲಾಸ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ .
ಶ್ರೀಖಂಡ ಮಹಾದೇವ ಕೈಲಾಸ
ಶ್ರೀಖಂಡ ಮಹಾದೇವ ಕೈಲಾಸ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಕೈಲಾಸವನ್ನು ಮಹಾದೇವನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪರ್ವತದ ಎತ್ತರ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 18,300 ಅಡಿಗಳು. ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಶ್ರೀಖಂಡ ಮಹಾದೇವ ಕೈಲಾಸದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಪಂಚದ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತನಾದ ವಿಷ್ಣುವು ಭಸ್ಮಾಸುರ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಕೊಂದನು ಇಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ ಹಾಗೆ ಈ ಕೈಲಾಸದಲ್ಲಿ ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಚೈತನ್ಯವೂ ಇದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದಿಷ್ಟು ಪಂಚ ಕೈಲಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ.